سینمای مستند، تاریخنگاری مصور است/ مستند بهترین شیوه برای بیان مقاومت در برابر استعمار است
عضو مجمع تشخیص مصلحت نظام ادای احترام جشنواره «سینماحقیقت» به شهید آوینی و سردار سلیمانی را اقدامی ارزشمند می داند.
به گزارش ستاد اطلاع رسانی چهاردهمین جشنواره «سینماحقیقت»، سیدمحمد صدر پژوهشگر ارشد مرکز مطالعات وزارت خارجه و عضو مجمع تشخیص مصلحت نظام با اشاره به برپایی چهاردهمین جشنواره بینالمللی «سینماحقیقت» گفت: سینمای مستند یک نوع تاریخنگاری است. همان اندازه که تاریخ میتواند آموزش دهنده باشد و به ما بگوید در گذشته چه بوده و چه اتفاقاتی افتاده و چه درسهایی میتوان از آن گرفت، سینمای مستند هم میتواند چنین نقشی داشته باشد.
صدر ادامه داد: تاریخ اگر به شکل اسناد و کتابها، شکل مکتوب دارد. مستند سینمایی تاریخ مصور و تصویری است و میتواند در ثبت و ضبط وقایع بسیار مفید باشد.
پژوهشگر ارشد مرکز مطالعات وزارت خارجه تصریح کرد: مستند لغت قشنگی است، یعنی چیزی منطبق بر واقعیتها. بنابراین آنچه که یک مستند نمایش میدهد باید کاملا بر مبنای سند و مدرک و دلیل باشد که این احساس برای مخاطب پیش نیاید که مستند، واقعی نیست و جنبه پروپاگاندا دارد. بنابراین باید حتما دقت کرد که تمام جنبهها و زوایایی که نمایش میدهد با تاکید بر مبنای واقعیات و سند و مدرک باشد تا هر محققی همانطور که تاریخ را میخواند و بررسی میکند که نقل آن از تاریخ منطبق با واقعیت باشد، در بررسی سینمای مستند هم بتواند این ویژگیها را بررسی کند.
صدر با اشاره به اینکه «هنر پدیده ارزشمند و موثری است که میتواند پیامهای خوب و بد را منتقل کند.» گفت: به خوبی میدانیم که امریکاییها چطور از سینما و هالیوود استفاده میکنند تا فرهنگ خودشان را به دنیا صادر و منتقل کنند. چرا ما از این وسیله بسیار عالی استفاده نکنیم؟
این دیپلمات و سیاستمدار با اشاره به نقش ویژهای که هنرهای مختلف از سینما گرفته تا تئاتر و موسیقی و ادبیات در انتقال مفاهیم مورد نظر کشورمان به جهان دارند، گفت: انقلاب اسلامی ما، انقلابی نه فقط برای ایران که برای تمام دنیاست و از طریق سینما به ویژه سینمای مستند میتوانیم پیام انقلاب را به جهان منتقل کنیم.
صدر با اشاره به بخش جایزه شهید آوینی جشنواره سینماحقیقت که به موضوع مقاومت میپردازد، پیام کنونی کشورمان را در شرایط فعلی مقاومت خواند و گفت: مقاومت یعنی ایستادگی در مقابل استعمار. شعار استقلال، آزادی، جمهوری اسلامی بر مفهوم استقلال از قدرتهای تاکید دارد، قدرتهایی که میخواهند همه دنیا را زیر سلطه خودشان بیاورند و سینما میتواند در مقابله با آن بسیار موثر باشد.
عضو مجمع تشخیص مصلحت نظام خاطرنشان کرد: بزرگان فرهنگی کشورمان مثل شهید آوینی و شهید قاسم سلیمانی در بُعد عملی مقاومت و در این جهت حرکت کردند و باید بزرگداشت این چهرهها را مورد توجه قرار داد و نامگذاری بخشی از جشنواره به نام این شهدا اقدامی ارزشمند است.
صدر در پایان یادآور شد: تبلیغ اگر مستقیم باشد روی مخاطب اثر منفی دارد. بنابراین باید تبلیغی که برای انقلاب اسلامی، مقاومت و آزادی میکنیم، غیر مستقیم باشد و بهترین روش برای استفاده از این تبلیغ غیر مستقیم، زبان هنر است که با جان و روح انسان ارتباط برقرار و پیام اصلی را به جهان منتقل میکند.
مرکز گسترش سینمای مستند و تجربی سازمان امور سینمایی کشور، چهاردهمین دوره جشنواره بینالمللی فیلم مستند ایران «سینماحقیقت» را به دبیری محمد حمیدیمقدم، از ۲۵ آذرماه تا دوم دی ۹۹ به صورت مجازی و نمایش برخط (آنلاین) برگزار میکند.
برگزاری کارگاه «هانا پولاک» با عنوان «مستند بحران»
کارگاه هانا پولاک مستندساز با عنوان «مستند بحران» ساعت 17:30 تا 19بیست و هفتم آذر و در سومین روز از چهاردهمین جشنواره بینالمللی «سینماحقیقت» در حال برگزاری است.
به گزارش ستاد اطلاع رسانی جشنواره «سینماحقیقت»، هانا پولاک در این برنامه گفت: درباره فیلمبرداری در موقعیتهای بحرانی، لازم است که مواردی را با شما در میان بگذارم. باید بگویم بیشتر کارهای من با استثناهای اندکی در موقعیتهای بحرانی فیلمبرداری شدهاند. چون من موضوعاتی را انتخاب میکنم که خیلی دشوارند.
وی افزود: انگیزهام این است که افرادی را به مردم نشان دهم که در اجتماعی صدایی ندارند و به حاشیه رانده شدند. افرادی که نامرئی و قربانی موقعیتهای مختلف هستند. به عنوان مثال الان روی فیلمی کار میکنم که درباره افرادی است که قربانی جنگ و نسلکشیاند. این فیلم که تقریبا تدوینش به اتمام رسیده را در عراق فیلمبرداری کردم.
این مستندساز در ادامه بیان کرد: همانطور که میدانید سالهای سال از زمینهای دفن زباله فیلم ساختم و دختری را دنبال کردم که در زمینهای دفن زباله بزرگ میشد و از آنجا جان به در میبرد. از بچههای مسکو فیلم ساختم. بچههای لنیندرادسکی که در خیابانهای مسکو زندگی میکنند و میمیرند. همچنین در پروژههای دیگری مثل افغانستان و روسیه به عنوان فیلمبردار حضور داشتم.
هانا پولاک ادامه داد: در یکی از آنها داستان فردی که پدربزرگش را در کشتاری در دوران حکومت شوروی از دست داده بود، روایت میشد. پس در اصل با پروژههایی مواجه میشوم که آسان نبوده و موضوعات بسیار دردناکی دارند. در نتیجه معمولاً دسترسی به نقاطی که در آنها فیلمبرداری میکنم خیلی دشوار است.
فیلمسازی که از تجربه مهاجرت می گوید/ «خانه» و حفظ حریم خصوصی
اولین نشست آنلاین «سینماحقیقت» در انجمن علمی سینمای دانشگاه هنر سه شنبه 25 آذرماه با موضوع باید ها و نبایدهای مستند اجتماعی با حضور افسانه سالاری کارگردان فیلم «خانه» برگزار شد.
به گزارش ستاد اطلاع رسانی چهاردهمین جشنواره «سینماحقیقت» بخش آغازین نشست با توضیح افسانه سالاری راجع به نحوۀ ساخت مستند خانه همراه بود. او در پاسخ به پرسش مهرانه سلیمیان مجری نشست و از دانشجویان سینما دربارۀ مدت زمان تولید فیلم و شکل گیری ایده، توضیح داد که ساخت این مستند در مجموع پنج سال طول کشید و افزود: در سال 2015 وقتی پس از پایان تحصیلم از فرانسه به ایران برگشتم، شروع به ساخت این مستند کردم. البته ایده را از قبل در ذهن داشتم. مهاجر بودم، ایدۀ مهاجرت بسیار برایم جالب بود.
این مستندساز ادامه داد: در سینمای مستند تجربۀ زیستی فیلمساز در شکل گیری فیلمش بسیار مؤثر است. مهاجران افغانستان به دلیل وضعیت خاص شان از اهمیت بساری برایم برخوردار بودند و باعث شد به این مسئله بپردارزم. ابتدا تحقیقم را از دانشگاه تهران شروع کردم و قرار بود کل فیلم در فضای دانشگاه تهران باشد اما دیدم چقدر فضای خانه و خانواده شخصیت اصلی سینمایی است و باعث شد روایت اعضای خانواده وی را در فیلم داشته باشیم.
سالاری گفت: از لحاظ اخلاقی فیلمبرداری در فضای خصوصی و عمومی فرق نمی کند. فیلمساز وقتی وارد حریم خصوصی افراد می شود باید جایگاه خود را بداند. هر چقدر هم اهداف متعالی در ساخت فیلم داشته باشیم باز باید قواعد اخلاقی را رعایت کنیم. یکی از این قواعد این است که کاراکتر مطلع باشد چه تصویری قرار است از وی نشان داده شود. کاراکتر باید آگاهی داشته باشد که قرار است فیلمش به صورت نامحدود و تا ابد پخش شود. اولین فردی که باید مستند را در همان مرحلۀ اولیه تدوین ببیند کاراکتر است. این گونه هم اخلاقی است و هم از لحاظ اقتصادی به صرفه تر است.
او در پاسخ به این سوال که چگونه می توان پوستۀ کاراکتر ها را کنار زد تا کاراکتر ها خود واقعی شان را نشان دهند، به اهمیت روابط خارج از کار و فیلم با کاراکتر ها تأکید کرد و گفت: از این طریق کاراکتر ها به تدریج با دوربین شما خو می گیرند و طبیعی تر رفتار می کنند.
کارگردان «خانه» ادامه داد: زمان هایی بوده که از کاراکتر ها بازی گرفتم اما در گفت و گو ها به هیچ عنوان بازی نگرفتم و تمام آنها واقعی است. از قبل می دانستم قرار است چه اتفاقی بیفتد با کاراکتر اصلی هماهنگ بودم. نوشتن در مرحله پیش تولید بسیار کمک کننده است. در سکانسهای کلیدی نوشتن، هماهنگی با کاراکتر ها و هماهنگی با فیلم بردار بسیار مهم است. در حین ساخت باید تدوین هم انجام داد تا بتوانیم خط روایت را پیدا و در صورت نیاز اصلاح کنیم.
لایو اینستاگرامی سینماحقیقت با عوامل مستند «کودتای ۵۳»
با توجه به استقبال از نمایش آنلاین مستند «کودتای ۵۳» ستاد برگزاری چهاردهمین جشنواره بینالمللی سینماحقیقت برنامه لایو اینستاگرامی با «تقی امیرانی» کارگردان و «والتر مرچ» تدوینگر مطرح این فیلم برگزار میکند.
به گزارش ستاد اطلاع رسانی چهاردهمین جشنواره «سینماحقیقت»، برنامه لایو اینستاگرامی سینماحقیقت با حضور نمایندگان جشنواره و تقی امیرانی و والتر مرچ، از ساعت ۱۹:۳۰ امروز در صفحه رسمی سینماحقیقت به نشانی irandocfest@ اجرا خواهد شد.
«کودتای ۵۳» که از مستندهای مطرح تاریخی و دربارهٔ وقایع سیاسی منتهی به کودتای ۲۸ مرداد است، طی یک دهه ساخته شده است و محصول مشترک ایران، انگلیس و امریکاست. کودتای ۵۳ تاکنون در جشنوارههای همچون تلوراید، لندن، سی.پی.اچ داکس دانمارک، پالم اسپرینگز، فیلکرز رودآیلند و سیاتل نمایش داده شده است و نامزد دریافت جایزهٔ بهترین مستند بیفا، جایزهٔ معتبر گریرسون، نامزد جایزهٔ حقیقت در داکیوفست کوزوو و همینطور برندهٔ جایزهٔ بهترین فیلم مستند بینالمللی به انتخاب تماشاگران در جشنوارهٔ ونکوور بوده است.
در فهرست عوامل فیلم، نام ریف فاینز، بازیگر برندهٔ جایزهٔ بفتا و نامزد دریافت اسکار در نقش مامور MI6، نورمن داربیشر و... دیده میشود.
والتر مرچ، تدوینگر فیلم هم برندهٔ سه جایزهٔ اسکار تدوین و طراحی صدا شده است.
تهیهکنندگان کودتای ۵۳ تقی امیرانی، پل زنتس، امیر امیرانی و احمد کیارستمی هستند و پخش آن در ایران به عهدهٔ حسام اسلامی است.
دبیر چهاردهمین جشنواره بین المللی «سینماحقیقت» با اشاره به تاثیری که استاد اکبر عالمی در تربیت نسلی از سینماگران داشته گفت: او خردمند، خوشرو و زلال مثل آب بود.
دبیر چهاردهمین جشنواره بین المللی «سینماحقیقت»گفت: به طور متوسط بین ۴۲۰۰ تا ۵۵۰۰ بازدید کننده ثابت از خانه جشنواره داشتیم و یکی از پربازدیدترین و پرمخاطبترین فیلمهای این دوره «کودتای ۵۳» است.
فيلم "مصاحبه" ست روگن كه در آن به ترور كيم جونگ اون رهبر كره شمالي پرداخته شده است، مورد انتقاد شديد حاكميت اين كشور قرار گرفت به گونه اي كه آمريكا و سازندگان اين فيلم را تهديد کرده و به آن ها هشدارهايي جدي در خصوص اكران "مصاحبه" دادند كه در نهايت اين هشدارها باعث شد تا اصلاحاتي در فيلم اعمال گردد.
ماريون كوتي يار، بازيگر سرشناس فرانسوي هاليوود و برنده اسكار، در يك مصاحبه كوتاه با مجله انگليسي "styliste" رفتار هم وطنان خود را در قبال ديگر مردم جهان زير سؤال برد و آرزو كرد بتواند به ساكنان كشور فرانسه درس كوچكي در باب آداب داني بياموزد.
خاوير باردم و همسرش پنلوپه كروز زوج بازيگر سرشناس اسپانيايي هاليوود در پي اعتراضات و انتقادات تندشان در دفاع از مردم بي گناه غزه و درخواست از جامعه جهاني براي محكوم كردن رژيم صهيونيستي، متحمل فشارهاي زيادي از سوي لابي هاي صهيونيستي شدند؛ به حدي كه مجبور به توضيح و تغيير سخنان خود شدند.